मध उद्योगाची व्याप्ती वाढवणे, ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना देणे आणि लोकांना मधमाशी पालनाबाबत जागरूक करणे या उद्देशाने देशातील पहिला 'हनी फेस्टिव्हल-2024' आयोजित करण्यात आला आहे.
महाराष्ट्र राज्य खादी व ग्रामोद्योग मंडळाचे अध्यक्ष रवींद्र साठे म्हणाले की, त्याचा पहिला कार्यक्रम 18 आणि 19 जानेवारी रोजी मुंबईतील यशवंतराव चव्हाण प्रतिष्ठान येथे होत आहे.
फोर्ट येथील महाराष्ट्र राज्य खादी, ग्रामीण मंडळाच्या कार्यालयात आयोजित पत्रकार परिषदेत ते बोलत होते. यावेळी मंडळाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आर. विमला, उपमुख्य कार्यकारी अधिकारी बिपीन जगताप, सहायक अधिकारी नित्यानंद पाटील उपस्थित होते.
मधमाश्या फक्त मध आणि मेणापुरत्या मर्यादित नसून परागीकरणाद्वारे कृषी उत्पादन वाढवतात. मधमाश्या हा निसर्गाचा महत्त्वाचा घटक असून ग्रामीण अर्थव्यवस्थेशी त्यांचा थेट संबंध आहे.
देशातील पहिले मध संचालनालय 1946 मध्ये महाबळेश्वर येथे स्थापन करण्यात आले. महाराष्ट्रातून प्रेरणा घेऊन केंद्र सरकारने मध संचालनालय सुरू केले.
महाराष्ट्र राज्य खादी व ग्रामोद्योग मंडळ मध उत्पादन वाढविण्यासाठी विविध योजना राबवते. यामध्ये प्रामुख्याने 'मध केंद्र योजना' आणि 'मध्यचे गाव' या नवीन संकल्पनांचा समावेश आहे.
परागकण, मेण, रॉयल जेली, प्रोपोलिस, मधमाशीचे विष इत्यादी मधमाशीपालन उप-उत्पादनांची माहिती आणि विक्रीसाठी मधमाशी पालन उद्योग प्रदर्शन आयोजित केले जाईल.
यामध्ये राज्यातील विविध मधमाशीपालकांचे किमान 20 स्टॉल्स मधासोबतच मध आणि मेणापासून बनवलेल्या सह-उत्पादनांचेही उभारण्यात येणार आहेत.
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या हस्ते मुंबईत या कार्यक्रमाचे उद्घाटन होणार असून प्रसिद्ध शेफ विष्णू मनोहर हे महोत्सवाचे आकर्षण असणार आहेत.
राज्यातील मधाचे वाढते क्षेत्र पाहता या महोत्सवाच्या माध्यमातून मध क्रांतीचा पाया रचला जाणार आहे. या दोन दिवसीय मध महोत्सवात मधमाशांचे संवर्धन व संरक्षण, शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण, शारीरिक आरोग्य व मध, मध गावातील लोकांच्या अनुभवांचे वर्णन आदी कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात येणार आहे.
महाराष्ट्र हे भारतातील सर्वात जास्त हमी भाव देणारे राज्य आहे, ज्याची हमी किंमत 500 रुपये प्रति किलो आहे. याशिवाय मधमाशीपालकांची माहिती गोळा करण्याची योजनाही राबविण्यात येणार आहे.
सध्या महाराष्ट्रातील 1079 गावातील 4 हजार 539 मधमाशीपालक शेतकरी सुमारे 32 हजार मधमाशांपासून मध तयार करत आहेत. गेल्या वर्षी 1 लाख 60 हजार मधाचे उत्पादन झाले होते. त्याची किंमत 269 लाख रुपये असल्याचे सांगण्यात आले.
हेही वाचा
Digital Dabbawalas : मुंबईतील डब्बावाले झाले अपग्रेड, ऑनलाइन ऑर्डर स्वीकारणार