मुंबईचे रस्ते खड्डेमुक्त होणार

दक्षिण मुंबई ते उत्तर मुंबई जोडणाऱ्या दोन प्रमुख द्रुतगती महामार्गांवरील प्रवास आता खड्डेमुक्त होणार आहे.  पूर्वेला भांडुपपर्यंत जाणारा पूर्व द्रुतगती महामार्ग (Eastern Express Highway) आणि पश्चिमेला दहिसरपर्यंत जाणारा पश्चिम द्रुतगती महामार्गावर (Western Express Highway) प्रचंड खड्डे आहेत. 

पावसाळ्यात या महामार्गांवरील खड्ड्यांमुळे तीव्र टीकेला सामोरे जावे लागते. आता बृहन्मुंबई महानगरपालिका (BMC) ने दोन्ही महामार्गांवरील खराब रस्ते दुरुस्त करण्यासाठी 130 कोटी रुपयांचा प्रकल्प आखला आहे.

हा प्रकल्पासाठीच्या निविदा सोमवारी दुपारी राज्य निवडणूक आयोगाने 15 जानेवारी रोजी बीएमसी निवडणुका जाहीर करताच आचारसंहिता लागू होण्याच्या काही तास आधीच काढण्यात आल्या.

मायक्रो-सर्फेसिंगद्वारे रस्त्यांची दुरुस्ती

या प्रकल्पांतर्गत बीएमसी दोन्ही महामार्गांवर “मायक्रो-सर्फेसिंग” करणार आहे. यामध्ये:

• झिजलेले रस्त्याचे भाग मिलिंगद्वारे काढणे

• दीर्घकाळापासून खराब झालेल्या रस्त्याच्या पट्ट्यांची दुरुस्ती

• मॅनहोल चेंबरचे झाकण बदलणे

याशिवाय:

• रस्ता चिन्हे (सिग्नेज) बसवणे

• पादचारी क्रॉसिंगची सुधारणा

• फुटपाथची दुरुस्ती
  अशी इतर किरकोळ कामेही केली जाणार आहेत.

या प्रकल्पात 2026 च्या पावसाळ्यातील रस्त्यांची देखभालही समाविष्ट आहे. पुढील पाच वर्षे आवश्यकतेनुसार रस्त्यांची दुरुस्ती केली जाणार आहे.

मिलिंगमुळे तात्पुरता दिलासा
मिलिंग या प्रक्रियेत रस्त्यावरील उंचवटे आणि खडबडीत भाग खरडून काढले जातात. ज्यामुळे पुन्हा डांबरीकरण होईपर्यंत तात्पुरता दिलासा मिळतो.

डिफेक्ट लायबिलिटी कालावधी संपला

महापालिकेने दिलेल्या माहितीनुसार, रस्त्यांच्या देखभालीसाठी कंत्राटदार जबाबदार असण्याचा डिफेक्ट लायबिलिटी कालावधी 2023 मध्ये संपला. याच वर्षी एमएमआरडीएने हे महामार्ग बीएमसीकडे हस्तांतरित केले. तेव्हापासून बीएमसी स्वतः या रस्त्यांची देखभाल करत आहे.

दरवर्षी रस्त्यांच्या छोट्या-छोट्या पट्ट्यांसाठी देखभाल निविदा काढण्यात येतात. गेल्या वर्षीही अशा निविदा काढण्यात आल्या होत्या. तसेच पुढील वर्षीही वेगवेगळ्या पट्ट्यांसाठी निविदा काढल्या जाणार असल्याचे बीएमसीने स्पष्ट केले आहे.

कुठल्या भागात काम होणार?

बीएमसीच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने mid-day ला सांगितले, “दोन्ही महामार्गांची लांबी आणि रुंदी लक्षात घेता, एकाच टप्प्यात संपूर्ण रस्त्यांचे पुनःडांबरीकरण करणे शक्य नाही. त्यामुळे टप्प्याटप्प्याने निविदा काढाव्या लागतात.”

या निविदांअंतर्गत:

• पूर्व द्रुतगती महामार्गावर — अमर महाल ते चुनाभट्टी दरम्यानचा 7.9 किमीचा पट्टा

• पश्चिम द्रुतगती महामार्गावर — गोरेगाव ते बोरीवलीतील मागाठाणे पूल दरम्यानचा 7.5 किमीचा पट्टा

या भागांमध्ये काम करण्यात येणार आहे.

कामाचे महत्त्व

पावसाळ्यात बीएमसीने खड्डे बुजवण्यासाठी मॅस्टिक डांबर वापरला होता. हा डांबर सुकल्यानंतर फुगण्याची शक्यता असते. त्यामुळे रस्त्यावर उंचवटे निर्माण होतात. पावसाळ्यानंतर हे उंचवटे त्रासदायक ठरतात.

दोन्ही महामार्गांचे महत्त्व

• पूर्व द्रुतगती महामार्ग:
  सायन ते ठाणे आणि पुढे मुंबई महानगर प्रदेशाला जोडणारा 23 किमी लांबीचा महत्त्वाचा मार्ग. विक्रोळी, घाटकोपर, मुलुंड आणि भांडुपसारख्या पूर्व उपनगरांना जोडतो.

• पश्चिम द्रुतगती महामार्ग:
  माहिम ते दहिसर दरम्यानचा 25 किमी लांबीचा मार्ग. अंधेरी, जोगेश्वरी, गोरेगाव, बोरिवली, कांदिवली आणि मालाडसारख्या पश्चिम उपनगरांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा उत्तर–दक्षिण जोडमार्ग आहे.