मुंबई अग्निशमन दलाची क्षमता वाढणार!

मुंबईच्या अग्निशमन पथकाची क्षमता मोठ्या प्रमाणात वाढण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे.

मुंबई अग्निशमन दल (MFB) लवकरच 104 मीटरपेक्षा उंच दोन नवीन हायड्रॉलिक प्लॅटफॉर्म आपल्या ताफ्यात समाविष्ट करणार असल्याची माहिती देण्यात आली.

जवळपास दहा वर्षांनंतर अग्निशमन उपकरणांमध्ये होत असलेला हा मोठा अपग्रेड मानला जात आहे. या खरेदीसाठी मुंबई महापालिकेने (BMC) निविदा जाहीर केल्या आहेत.

सतत उंचावणाऱ्या मुंबईच्या स्कायलाइनमध्ये आपत्कालीन प्रतिसादाची क्षमता वाढवण्यासाठी हा महत्त्वाचा निर्णय असल्याचे सांगण्यात आले आहे.

सध्या ताफ्यात असलेला 90 मीटरचा स्नॉर्केल, जो 2015 मध्ये समाविष्ट करण्यात आला होता. तो सुमारे 30 मजल्यांपर्यंत पोहोचू शकतो.

वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या मते, नवीन प्लॅटफॉर्मद्वारे सुमारे 34 मजल्यांपर्यंत अग्निशमन आणि बचावकार्य करणे शक्य होईल, ज्यामुळे उंच इमारतींमध्ये होणाऱ्या आपत्कालीन परिस्थितींमध्ये मदत मिळेल.

महापालिकेच्या नियमांनुसार, 30 मीटरपेक्षा उंच इमारत ‘हाय-राईज’ म्हणून वर्गीकृत होते, आणि मुंबईत आता 40 मजल्यांपेक्षा उंच अनेक इमारती आहेत. त्यामुळे गेल्या काही वर्षांत बचाव आणि अग्निशमन कार्याची गुंतागुंत मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे.

अलीकडील तपासणीत असे दिसून आले आहे की मुंबईतील अनेक उंच इमारतींमध्ये अपुरे किंवा बिघडलेले अग्निशमन यंत्रणा आहेत. अशा इमारतींसाठी हायड्रॉलिक प्लॅटफॉर्म अत्यंत महत्त्वाचे साधन मानले जाते, कारण ते अग्निशमन दलाला वरच्या मजल्यांपर्यंत जलद आणि सुरक्षितपणे पोहोचण्यास मदत करतात.

नवीन 104 मीटर प्लॅटफॉर्मसाठी दोन वर्षांची हमी आणि पाच वर्षांचा Comprehensive Service and Maintenance Contract (CSMC) ठेवण्यात आला आहे. यामुळे उपकरणांची सतत देखभाल, तांत्रिक तपासणी आणि अखंड कार्यक्षमता सुनिश्चित होईल.

हायड्रॉलिक प्लॅटफॉर्म हे विशेष अग्निशमन वाहन असून त्यामध्ये लांब सांधलेल्या बाहूवर सुरक्षित पिंजरा असतो. या प्लॅटफॉर्मद्वारे अग्निशमन कर्मचारी उंच मजल्यांवर पोहोचू शकतात आणि सुरक्षितपणे पाणी फवारणीही करू शकतात.

सध्या MFB कडे विविध एरियल लॅडर्स, टर्नटेबल लॅडर्स आणि 27 ते 90 मीटरपर्यंतचे हायड्रॉलिक प्लॅटफॉर्म उपलब्ध आहेत.

अग्निशमन दलाच्या आकडेवारीनुसार, दरवर्षी 4,500 ते 5,000 आगसंबंधी घटना हाताळल्या जातात. त्यापैकी सुमारे 60% घटना विद्युत बिघाडांमुळे, तर एलपीजी-संबंधित अपघात ही दुसरी मोठी श्रेणी आहे.

यानिमित्ताने BMC ने विद्युत तपासणीला आग तपासणीसारखे अनिवार्य करण्याचे प्रयत्न सुरू केले आहेत.

तसेच गॅस सिलिंडरमुळे होणाऱ्या अपघातांना आळा घालण्यासाठी जनजागृती मोहीम राबवण्यात आली.

ऑक्टोबर 2025 मध्ये कंदिवलीतील शिवानी केटरिंग सर्व्हिसमध्ये झालेल्या एलपीजी गळतीच्या भीषण दुर्घटनेनंतर — ज्यात सहा जणांचा मृत्यू झाला — एक मोठी सार्वजनिक सुरक्षितता मोहीम सुरू करण्यात आली. ही मोहीम झोपडपट्ट्या आणि चाळींवर केंद्रित करण्यात आली आणि दिवाळीपूर्वी सुरू करण्यात आली, कारण या काळात आगीच्या घटनांमध्ये वाढ होते.