नवी मुंबई : 11 वर्षांच्या मुलाच्या मृत्यूनंतर शाळांमध्ये सुरक्षा प्रणालीत सुधारणा

नवी मुंबई महानगरपालिकेच्या (NMMC) शिक्षण विभागाने शाळेच्या शौचालयात 11 वर्षांच्या मुलाचा मृत्यू झाल्यानंतर 14 नवे नियम शाळांसाठी लागू केले आहेत.

सुरक्षा उपायांची खात्री करण्यासाठी शाळांना एक परिपत्रक जारी केले आहे. भविष्यात अशा घटना टाळण्यासाठी शाळांनी सीसीटीव्ही, अलार्म सिस्टीम, वैद्यकीय कक्ष आणि इतर सुविधा बसवाव्यात, असे या परिपत्रकात म्हटले आहे.

एनएमएमसीच्या शिक्षणाधिकारी अरुणा यादव यांनी सोमवारी हे परिपत्रक जारी केले.

17 जुलै 2023 रोजी नवी मुंबईतील एका खाजगी शाळेत एक दुदैवी घटना घडली. शाळेच्या शौचालयात 11 वर्षीय मधुमेही विद्यार्थी मृतावस्थेत आढळून आला. 

या घटनेने पालक व नागरिकांमध्ये संतापाची लाट उसळली. शाळा व्यवस्थापन आणि अधिकाऱ्यांवर कारवाईची मागणी केली. शाळेत योग्य सुरक्षा व्यवस्था, वैद्यकीय सुविधा किंवा आपत्कालीन परिस्थिती हाताळण्यासाठी प्रशिक्षित कर्मचारी नसल्याचा आरोपही पालकांनी केला.

शाळेने काय उपाययोजना केल्या पाहिजेत?

परिपत्रकात 14 सुरक्षा उपायांची यादी आहे जी शाळांनी एका महिन्याच्या आत लागू करणे आवश्यक आहे. काही प्रमुख उपाय पुढीलप्रमाणे:

- प्रत्येक मजल्यावर, प्रत्येक गेटवर आणि प्रत्येक वर्गात सीसीटीव्ही बसवले पाहिजेत.

- आपत्कालीन परिस्थितीत वापरल्या जाणार्‍या शौचालये आणि प्रयोगशाळांच्या जवळ अलार्म सिस्टम स्थापित करणे आवश्यक आहे.

- वैद्यकीय खोल्या उपलब्ध असणे आवश्यक आहे आणि त्यामध्ये पात्र कर्मचारी असणे आवश्यक आहे.

- टॉयलेटमध्ये लॅचेस किंवा मॅग्नेटिक लॉक असणे आवश्यक आहे.

- प्रत्येक कॉरिडॉरमध्ये अग्निशामक यंत्रे बसवणे आवश्यक आहे आणि ते वापरण्यासाठी कर्मचाऱ्यांना प्रशिक्षण दिले पाहिजे.

- शाळांमध्ये दिव्यांग विद्यार्थ्यांसाठी रॅम्प आणि विशेष स्वच्छतागृहे असणे आवश्यक आहे.

- शाळांनी त्यांच्या पायाभूत सुविधा आणि विद्युत प्रणालींचे वार्षिक ऑडिट करणे आवश्यक आहे आणि निकाल त्यांच्या वेबसाइटवर पोस्ट करणे आवश्यक आहे.

- शाळांनी त्यांच्या वेबसाइटवर त्यांच्या शिक्षकांची आणि PTA बद्दल माहिती देणे आवश्यक आहे.

या शाळांनी पालन करावे:

हे परिपत्रक नवी मुंबईतील सर्व 343 खाजगी शाळांना तसेच 150 महापालिका शाळांना लागू आहे. उपाययोजनांच्या पूर्ततेबाबत शाळांनी आपापल्या प्रभाग कार्यालयात अहवाल सादर करावा.

प्रत्येक शाळेने त्यांच्या सुरक्षेच्या निकषांचे स्वयं-मूल्यांकन करावे आणि त्यात कमतरता असल्यास योग्य ती पावले उचलावीत, या उद्देशाने हे परिपत्रक जारी करण्यात आल्याचे शिक्षण विभागाने म्हटले आहे.

वृत्तानुसार, उपाययोजना ठिकाणी आणि प्रभावी आहेत की नाही हे तपासण्यासाठी विभाग स्वतःचे सर्वेक्षण देखील करेल

परिपत्रकावर प्रतिक्रिया:

मात्र, या परिपत्रकावर सगळेच खूश नाहीत. हे परिपत्रक अचानक का काढण्यात आले, असा सवाल पालक आणि शिक्षक संघटनेच्या (पीटीए) सदस्यांनी केला आहे. त्यांनी उपाययोजनांच्या व्यवहार्यता आणि जबाबदारीवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले. त्यांनी शाळेच्या अधिकार्‍यांना प्रत्येक शाळेकडून सुरक्षेच्या निकषांची पूर्तता कशी केली याचा तपशीलवार अहवाल मिळावा अशी त्यांची मागणी आहे.

हेही वाचा

महाराष्ट्रातील पाच शिक्षकांचा राष्ट्रीय शिक्षक पुरस्काराने सन्मान