बेकायदेशीर परप्रांतीयांसाठी दादरमध्ये डिटेन्शन सेंटर सुरू होणार

दादरच्या भोईवाडा परिसरात लवकरच एक डिटेंशन सेंटर सुरू होणार आहे. इथे बेकायदेशीरपणे देशात प्रवेश करणाऱ्या परदेशी नागरिकांना त्यांच्या मायदेशी परत पाठवेपर्यंत ठेवण्यात येईल.

मुंबई पोलिसांच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, डिटेंशन सेंटरचा प्रस्ताव महाराष्ट्र सरकारकडे पाठवण्यात आला होता, त्याला लगेचच मंजुरी देण्यात आली. सार्वजनिक बांधकाम विभागाकडे (पीडब्ल्यूडी) डिटेन्शन सेंटरची इमारत बांधण्याची जबाबदारी सोपवण्यात आली होती. दादर पूर्व येथील भोईवाडा न्यायालयाशेजारील जमीन अंतिम करण्यात आली असून, अंदाजे 5 कोटींचे कोटेशन आहे.

“डिटेन्शन सेंटर सुरू करणे हे एक महत्त्वाचे पाऊल उचलण्यात आले आहे. सध्या, बेकायदेशीर स्थलांतरितांना पोलिस स्टेशनमध्ये दहशतवाद विरोधी सेलच्या नजरेखाली ठेवले जाते, परंतु ते कोठडीतून पळून जाण्याच्या भीतीमुळे हे आव्हान आहे,” एका अधिकाऱ्याने फ्री प्रेसला सांगितले.

बांगलादेशी पोलिसांच्या ताब्यातून सुटले

गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये, काळाचौकी पोलिस स्टेशनच्या कोठडीत ठेवलेला एक बांगलादेशी पळून गेला होता आणि पोलिसांनी त्याला पकडण्याआधी आठवडाभर बेपत्ता झाला होता. या घटनेनंतर ऑन ड्युटी अधिकाऱ्याला निष्काळजीपणा दाखवण्यासाठा फटकारण्यात आले होते.

“एटीसीमधील अधिकाऱ्यांची अनेक कर्तव्ये आहेत आणि अवैध स्थलांतरितांमुळे त्यांच्यावर अधिक भार पडतो. त्यामुळे, डिटेन्शन सेंटरमुळे त्यांचे ओझे किंचित कमी होईल आणि स्थलांतरित पोलीस कोठडीपेक्षा चांगल्या वातावरणात शांततेने जगू शकतील, ”अधिकारी पुढे म्हणाले.

मानक कार्यप्रणालीनुसार, बेकायदेशीर स्थलांतरितांवर फॉरेनर्स ॲक्ट, 194 जवळच्या सीमा बिंदू अंतर्गत शुल्क आकारले जाते आणि त्यांना निर्वासित करण्यासाठी पाकिस्तानी अधिकाऱ्यांना सुपूर्द केले जाते.

बांगलादेशी नागरिकांच्या हद्दपारीच्या प्रक्रियेमध्ये पोलीस, बीएसएफ आणि इमिग्रेशन अधिकारी यांच्यातील समन्वयाचा समावेश असतो, तर पाकिस्तानी नागरिकांसाठी, यात पोलीस आणि पाकिस्तानी अधिकारी यांच्यातील समन्वयाचा समावेश असतो. अमृतसर तेथून त्यांना त्यांच्या घरी परत पाठवले जाते,” एका वरिष्ठ आयपीएस अधिकाऱ्याने स्पष्ट केले.

गेल्या दोन वर्षांत असंख्य अटक

2023 मध्ये, 367 हून अधिक व्यक्ती - पाकिस्तानी आणि बांगलादेशी नागरिक - मुंबई पोलिसांनी पकडले होते. यापैकी अनेकांना त्यांच्या मायदेशी परत पाठवण्यात आले. 2024 मध्ये, 25 मार्चपर्यंत, किमान 39 पकडले गेले आणि त्यांच्या हद्दपारीची प्रक्रिया सुरू करण्यात आली. यासारख्या प्रकरणांमध्ये, मुंबई पोलिसांची विशेष शाखा - 1 स्थानिक पोलिस स्टेशनच्या एटीसीसह, SOP पूर्ण करण्यासाठी आणि हद्दपारीची प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी एकत्र काम करतात.

मुंबई पोलिसांनी नागरिकांना ‘टेनंट व्हेरिफिकेशन’ प्रक्रियेचे पालन करण्याचे आवाहन केले आहे. मालमत्ता दुसऱ्या व्यक्तीला (भाडेकरू) भाड्याने देण्यापूर्वी भाडेकरूचे तपशील त्यांच्या स्थानिक पोलिस स्टेशनच्या ATC कडे सादर करावे लागतात.

“फ्लॅट किंवा घर भाड्याने देण्यासाठी कोणत्याही पोलिस एनओसीची आवश्यकता नाही. तथापि, नागरिकांनी त्यांच्या भाडेकरूंबद्दल माहिती द्यावी - जसे की त्यांची मूलभूत माहिती कागदपत्रांसह - स्थानिक पोलिस स्टेशनमध्ये किंवा मुंबई पोलिसांच्या अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज करावी,” एका अधिकाऱ्याने सांगितले.

गेल्या काही वर्षांत मुंबई पोलिसांनी अनेक बेकायदेशीर स्थलांतरितांना अटक केली आहे. बेकायदेशीर स्थलांतरितांची ओळख पटवणे पोलिसांसमोरही आव्हान आहे. 

अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, डिटेन्शन सेंटर हे तुरुंगांपेक्षा वेगळे आहेत, त्यामुळे येथे तुरुंगातील कर्मचारी तैनात केले जाणार नाहीत. “ही केंद्रे केवळ बेकायदेशीर स्थलांतरितांसाठी आहेत किंवा परदेशी नागरिकांसाठी आहेत ज्यांनी त्यांच्या व्हिसाची मर्यादा ओलांडली आहे. हद्दपारीची प्रक्रिया पूर्ण होईपर्यंत त्यांना ताब्यात घेतले जाईल,” असे एका अधिकाऱ्याने सांगितले.

या डिटेन्शन सेंटरमध्ये बोर्ड गेम्स, टेलिव्हिजन यांसारखे मनोरंजनात्मक उपक्रम आणि बंदिवानांसाठी एक लायब्ररी देखील असेल. मुंबईच्या पहिल्या डिटेन्शन सेंटरमध्ये ठेवल्या जाणाऱ्या कैद्यांची अंदाजे संख्या 100 ते 150 पेक्षा जास्त नसेल.

हेही वाचा