मुंबईतील (mumbai) भटक्या कुत्र्यांच्या वाढत्या संख्येला प्रतिसाद म्हणून महानगरपालिकेने (bmc) कुत्र्यांचे निर्जंतुकीकरण कार्यक्रम सुरू केला आहे.
गेल्या अडीच वर्षांत 42,000 भटक्या कुत्र्यांचे प्रभावीपणे निर्जंतुकीकरण करण्यात आले आहे. जून 2025 पर्यंत एकूण 10,372 कुत्र्यांचे निर्जंतुकीकरण केले होते.
न्युटरिंग व्यतिरिक्त, रेबीज लसीकरणाच्या प्रयत्नांवर देखील भर दिला जातो. भटक्या कुत्र्यांच्या (stray dogs) संख्येचे व्यवस्थापन करण्यासाठी न्युटरिंग हा एकमेव कायदेशीर मार्ग आहे. 1994 पासून, महानगरपालिका नियमितपणे न्युटरिंग आणि रेबीज लसीकरण उपक्रम राबवत आहे.
कुत्र्यांना सहज अन्न उपलब्ध झाल्यामुळे त्यांच्या संख्येत वाढ झाली आहे. महानगरपालिकेच्या उपायुक्त चंदा जाधव यांच्या नेतृत्वाखालील या प्रयत्नांमध्ये 'ऑल अबाउट देम' आणि इतर अनेक संस्थांचा समावेश आहे.
1994 ते जून 2025 दरम्यान, एकूण 4,30,595 भटक्या कुत्र्यांचे निर्जंतुकीकरण करण्यात आले आहे. त्यापैकी 2023 ते जून 2025 पर्यंत 42,175 कुत्र्यांची नोंद झाली आहे. ज्यामध्ये 2023 मध्ये 14,954 तसेच 2024 मध्ये 16,849 आणि 2025 मध्ये 10,372 कुत्रे आहेत.
महत्त्वाचे म्हणजे 1994 ते डिसेंबर 2023 पर्यंत एकूण 4,03,374 नगरपालिका नसबंदी करण्यात आली होती. ज्यामध्ये 2014 ते 2023 या कालावधीत 1,47,084 कुत्र्यांचे निर्जंतुकीकरण करण्यात आले.
2017 मध्ये 24,290 कुत्र्यांचे निर्जंतुकीकरण झाले, तर 2015 मध्ये सर्वात कमी 6,414 कुत्रे निर्जंतुकीकरण (sterilization) झाले. भटक्या कुत्र्यांची वाढती संख्या परिसंस्थेला धोका निर्माण करत आहे. तसेच कुत्रे आणि मानवांमध्ये संघर्ष होण्याची शक्यता असली तरी, महानगरपालिकेच्या सततच्या पुढाकारांमुळे ही समस्या नियंत्रणात येण्यासारखी आहे.