2016 मध्ये RN कूपर हॉस्पिटलमधील प्रशासकीय रुग्णालयात पहिले योगा केंद्र सुरू करण्यात आले. गेल्या सात वर्षांत सुमारे 3,500 रुग्णांना योगामुळे फायदा झाला आहे. सर्वांगीण आरोग्य सेवेवर लक्ष केंद्रित करून, हॉस्पिटलमध्ये योग केंद्र सुरू करण्याची कल्पना डॉ मुक्ता बिडीलार, प्राध्यापक, फिजिओलॉजी विभाग आणि योग विभाग, महाराष्ट्र आरोग्य आणि विज्ञान विद्यापीठाच्या फेलोशिप यांनी मांडली.
आकडेवारीनुसार, असे म्हणता येईल की वर्षाला सरासरी 300-350 रूग्णांनी हॉस्पिटलमध्ये योग सत्रांना उपस्थित राहण्यास सुरुवात केल्यानंतर जीवनशैलीतील आजारांमुळे उद्भवणाऱ्या समस्यांपासून आराम मिळाला. एका वरिष्ठ आरोग्य अधिकाऱ्याच्या म्हणण्यानुसार, योगाला अनेकदा अध्यात्मिक अभ्यासाच्या दृष्टीकोनातून पाहिले जाते, ते समजून घेतले पाहिजे आणि त्याचा वापर केला पाहिजे.
योगाच्या अध्यात्मिक पैलूंचा त्याग केला जाऊ नये कारण ते आजच्या आजारांवर औषध आहेत, असे प्रतिपादन करून अधिकारी म्हणाले, “कुपर हे एकमेव प्रशासकीय रुग्णालय आहे जिथे एक समर्पित योग कक्ष आहे जेथे बाह्यरुग्ण विभागातील रुग्णांना आवश्यक असल्यास तेथे पाठवले जाते.
मधुमेह, उच्चरक्तदाब, पॉलीसिस्टिक डिम्बग्रंथि रोग, चिंता आणि नैराश्य यांसारख्या जीवनशैलीच्या आजारांनी ग्रस्त असलेल्यांना योग वर्गास उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते. आम्ही आता आणखी हॉस्पिटलमध्ये अशा सुविधा सुरू करण्याचा विचार करत आहोत,” ते म्हणाले.
डिप्रेशनसारख्या समस्यांनी ग्रस्त असलेल्या एका ६० वर्षीय महिलेने 2019 मध्ये कूपर हॉस्पिटलमध्ये योगाचे धडे घेण्यास सुरुवात केली. तिला योग वर्गात जाण्याचा सल्ला देण्यात आला ज्यामुळे तिला दोन्ही समस्यांवर मात करण्यात मदत झाली. त्याचप्रमाणे, पाठदुखीने त्रस्त असलेल्या आणखी एका ४५ वर्षीय महिलेने सांगितले की, “जेव्हा मी उपचारासाठी रुग्णालयात गेले, तेव्हा मला योग केंद्राची माहिती मिळाली. डॉक्टरांनी मला योगासने करण्यास सांगितले. प्रशिक्षक खूप लक्ष देतात आणि परिणामी, मला रक्तदाब आणि पाठदुखी या दोन्हीमध्ये खूप आराम मिळाला आहे.”
रुग्णालय प्रशासनाच्या म्हणण्यानुसार, जीवनशैलीशी संबंधित आजारांनी ग्रस्त असलेल्यांचे निदान करून त्यांना औषधे लिहून दिली जातात. त्यानंतर, रुग्णाला योग्य आहारासाठी आहारतज्ञांकडे संदर्भित केले जाते आणि नंतर प्रत्येक मंगळवारी आयोजित केलेल्या योग सत्रांना उपस्थित राहण्याचा सल्ला दिला जातो. शिवाय अशा रुग्णांच्या नोंदी स्वतंत्रपणे केल्या जातात.
“हे योग केंद्र 2016 पासून चालू आहे, परंतु पहिल्या कोविड लाटेत ते थोडक्यात बंद करावे लागले. आम्ही ऑनलाइन सत्र सुरू केले ज्याला चांगला प्रतिसाद मिळाला नाही. त्यामुळे ते बंद करण्यात आले. 2021 मध्ये, केंद्र पुन्हा सुरू झाले आणि वर्षाला 300-350 रूग्णांना लाभ मिळतो,” अधिका-याने सांगितले.
कूपर हॉस्पिटलचे डीन डॉ शैलेश मोहिते म्हणाले की, योग हे सर्व प्रकारच्या असंसर्गजन्य आजारांवर प्रभावी साधन आहे. ते म्हणाले, “आम्ही रूग्णांना केवळ योगा क्लासलाच पाठवत नाही, तर वैद्यकीय विद्यार्थ्यांना सल्ला देतो की योग त्यांना मानसिक स्तरावर मदत करेल.”
Share
Tweet
