अलीकडेच मुंबई रेल विकास कॉर्पोरेशन (MRVC) ला सादर केलेल्या अंतरिम अहवालातील काही शिफारशींमध्ये महिलांसाठी अधिक जागा निर्माण करण्यासाठी वातानुकूलित (एसी) लोकल ट्रेन्समधील आसन व्यवस्थेची पुनर्रचना करणे, सामानाच्या डब्यासाठी जागा तयार करणे, या गाड्यांमध्ये आणखी भर घालणे आदींचा समावेश आहे. थांबण्याची वेळ वाढवण्याचाही विचार करण्यात येत आहे.
वर्षभराहून अधिक काळ सर्वेक्षण केल्यानंतर, सार्वजनिक वाहतूक आणि मोबिलिटी सोल्यूशन्समध्ये तज्ञ असलेल्या सिस्ट्रा या अभियांत्रिकी आणि सल्लागार कंपनीने AC EMU मायग्रेशन स्टडी नावाचा अहवाल तयार केला.
MRVC ने डिसेंबर 2022 मध्ये पश्चिम रेल्वे (WR) आणि मध्य रेल्वे (CR) द्वारे दररोज चालवल्या जाणार्‍या AC लोकल गाड्यांशी संबंधित अनेक क्षेत्रांमध्ये विस्तृत तपासणी करण्याचे काम कंपनीवर सोपवले होते.
अंतरिम अहवालात एसी लोकलमध्ये महिला जागांची टक्केवारी सध्याच्या 13% वरून 19% पर्यंत वाढवण्याची सूचना देण्यात आली आहे. नॉन-एसी लोकलमध्ये सध्याची टक्केवारी 23 आहे.
अहवालात असे नमूद केले आहे की अधिक सखोल विश्लेषण आणि तुलना करण्यासाठी, दिल्ली मेट्रो आणि मुंबई मेट्रो मधील तुलनात्मक डेटा गोळा केला गेला आहे.
मेट्रो ट्रेनमध्ये, स्त्रिया सामान्यत: 30-40% जागा राखून ठेवतात, तर वृद्ध नागरिक आणि दिव्यांगजन सामान्यतः 10-20% जागा राखून ठेवतात. नॉन-एसी EMU (इलेक्ट्रिक मल्टिपल युनिट्स) AC EMU द्वारे बदलले जातात तेव्हा, सावधगिरीने आणि सार्वजनिक अपेक्षांनुसार, तुलनात्मक प्रमाणात राखीव जागा असणे आवश्यक आहे.
रेल्वेच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, जर रेल्वे मंत्रालयाने अशी हालचाल करण्याचा निर्णय घेतला, तर सर्व एसी लोकल नॉन-एसी गाड्यांऐवजी बदलण्यासाठी किमान दहा वर्षे लागतील.
दोन्ही प्रकारच्या गाड्यांमधील आरक्षित जागांच्या सापेक्ष स्थानांची सध्याची परिस्थिती पाहता तुलना करता येण्यासारखी असावी. कार्यान्वित सोयीस्कर असण्याबरोबरच, आरक्षित जागा चांगल्या प्रकारे वितरित केल्या गेल्यास प्रवाशांना गर्दी करावी लागणार नाही.
अधिकाऱ्याने पुढे सांगितले की, सध्याच्या सिस्टीममधून एसी लोकलमध्ये जाणाऱ्या लोकांची संख्या वाढवण्यासाठी दरवाजे उघडणे आणि बंद करणे आणि सध्याच्या प्रवासाच्या पद्धतींचे विश्लेषण करणे यासारख्या अतिरिक्त ऑपरेशनल आणि तांत्रिक समस्या आहेत.
अहवालात असे म्हटले आहे की किमान 24% गाड्या जलद मार्गावर चालतात. जेव्हा एसी रेक वापरला जातो, तेव्हा बोर्डिंग आणि अॅलाइटिंगसाठी कमी वेळ उपलब्ध असतो, परंतु जेव्हा नॉन-एसी रेक वापरला जातो, तेव्हा संपूर्ण थांबण्याची वेळ या क्रियाकलापांसाठी वापरली जाऊ शकते. दरवाजा उघडण्यास किंवा बंद होण्यास सहा ते दहा सेकंद लागतात.
अहवालानुसार, सिम्युलेशन एक्सरसाइजमध्ये, नॉन-एसी ट्रेनला स्लो लाइनवर थांबण्यासाठी किंवा थांबण्यासाठी 30 सेकंद लागलात. तर एसी ट्रेनला 38-40 सेकंद लागतात.
जलद मार्गावर बसण्याची वेळ नॉन-एसी ट्रेनसाठी 30 सेकंद आणि एसी रेकसाठी 40-45 सेकंद होती. कमी स्टेशन थांबे आणि परिणामी वातानुकूलित प्रणालीवरील कमी भार, इतर कारणांसह, अहवालात वेगवान मार्गांवर एसी रेक बसवण्याला प्राधान्य देण्याची शिफारस केली आहे.
हेही वाचा
Share
Tweet
