वीतभर रस्ता!

गेले तीनेक महिने

माझा वावर असतो किचनमध्ये

वारंवार हात धुण्याच्या निमित्ताने

थोडंसं पाणी पिण्याच्या निमित्ताने

किचनच्या खिडकीतून रोज 

मी सतत निरखत असतो तो रस्ता

त्यासाठीच जात असतो मी किचनमध्ये

हजारदा डोकावत असतो मी बाहेर

थोडंसं उजव्या बाजूला झुकून

वीतभर का होईना 

तो रस्ता दिसत असतो 

मला खात्री आहे कधीतरी

कुणीतरी जाताना दिसेलच 

लॉकडाऊनमुळे सीलबंद झालीत घरे

मला कुणीच बाहेर जाऊ देत नाही

सकाळ दुपार नि संध्याकाळही

पुसून टाकलीय कुणीतरी माझी

कधी कधी माझंच शरीर हसतं मला

आतून खी खी करतं

मनाचा दरवाजा बंद झालाय

मेंदू गुंडाळून ठेवलाय

कुणीतरी मळकट कपड्यात

डोळे झाले आहेत कावरेबावरे

अन.... एका कातरवेळी

थोडंसं अंधारल्या वेळी म्हणा

खिडकीजवळ चकाकलं काहीतरी

क्षणभर का होईना उजळून गेलं 

चटकन म्हटलं मी माझ्या पत्नीला

बघ ना बाहेर, काहीतरी दिसतंय

बघ त्या रस्त्यावर, नीट बघ

कुणीतरी नक्कीच आहे तिथं

कुणीतरी गेलंय का तिथून?

म्हटलं तिला लवकर बघ 

निर्विकारपणे म्हणाली ती

तुम्ही आवाज नाही का ऐकला

अरे हो, मी कितीतरी दिवस

काहीच ऐकलं नाहीय मी बाहेरचं

ना चिमण्यांचा आवाज

ना कावळ्या, कबुतरांची फडफड

कानाचे पडदे जीर्ण झालेत की काय!

तरीही मी विचारतो पत्नीला अधीर होत

सांग...सांग..कसला आवाज होता तो

नक्कीच कुणाच्या पायतानांचा

कुणी सायकलवरनं गेला असेल

सांग ना कोण होता तो ?

म्हणाली, अॕम्ब्युलन्सचा आवाज होता तो

माझा हात छातीकडे जातो

हृदयाचे ठोके खिजवतात मला

मी थोडंसं पाणी पितो

आता हळूच खिडकीबाहेर पाहतो

वीतभर रस्ता तसाच पडून राहिलेला

हॉस्पिटलच्या खाटेवर

पांढऱ्या चादरीसारखा निष्प्राण

खिडकीतून नेहमी दिसणारं हे चित्र

मळकट कागदावर गिरबटलेलं

डाव्या बाजूला कुठलं तरी

टॉवरचं अर्धवट काम पडलेलं

काळे ठिक्कर होऊन उसवलेले खांब

आणि या दोन्ही बाजूला

झापडं लावल्यासारख्या

दोन जुनाट बुरसटलेल्या इमारती

रिकामी झालेल्या की केलेल्या

आणि त्यातून तो वीतभर रस्ता दिसतो

विनय सांगत होता परवा फोनवर 

त्याचे कान विटलेत म्हणे

रोज रोज अॕम्ब्युलन्सच्या आवाजाने

आता त्याला काहीच वाटत नाही

तो काहीही बडबडत असतो

मी सांगतोय त्यांना

बघा त्या रस्त्यावर नीट बघा

कुणीतरी जाताना दिसेल

जिवंत कुणीतरी नक्कीच दिसेल

तुम्ही नीट बघा, माझं ऐका

पूर्वी अगदी पहाटे रोज एक

पांढरा सदरेवाला जायचा तिथून

तो पहिलावहिला असायचा कायम

नंतर तो दुसरा

डोक्यावर दुधाचा हंडा घेतलेला

त्यापाठोपाठ तीन-चारजण 

मग हळूहळू खूप जण

मग बरेच जण व्यापून टाकायचे तो रस्ता

ते सगळे गेले कुठे?

विनय काही सांगतच नाही मला

ती म्हातारी, गाईला घेऊन जाणारी

वेडीवाकडी धावणारी 

त्याच रस्त्यावर काठी वाजवणारी

ती गेली कुठे? ती गाय कुठेय?

असं कसं झालं?

माझ्यासारखं सगळं जग

अंग चोरून बसलंय तरी कुठे?

आणि त्याच वेळी....

काहीतरी हलतं तिथे रस्त्यावर

मी पत्नीला म्हणतो

बघ, लवकर बघ तिथं

काहीतरी हलतंय बघ रस्त्यावर

मला नीट दिसत नाहीय

आहे, तिथे जिवंतपणाचं लक्षण

पत्नी वाकून पाहतेय

म्हणते, बघा तो कागद उडालाय

म्हणे जिवंतपणा, बघा तुम्हीच

मी निराश होत किचनबाहेर येतो

माझा नेहमीचा कोपरा पकडतो

तो प्रश्न मला कायमच सतावतो

कुणीच कसं दिसत नाही

छे छे असे कसे होईल

मला जाणवतो माझ्यातलाच

थंड होत चाललेला अशक्तपणा

मी उगाचच चाचपडतो

पाठीमागची भिंत थरथरत्या हातांनी 

दुसऱ्या दिवशी पहाटे नेहमीप्रमाणे

मी लवकर उठून किचनकडे जातो

माफ करा मी लवकर म्हटलं

खरं तर मी अलीकडे झोपतच नाही

डोळे बंद करताच 

लख्ख उजेड दिसतो

पांढरा फटफटीत

कुणीतरी टॉर्च मारल्यासारखा डोळ्यात

अलीकडे घरातले नीट वागत नाहीत

अधूनमधून पाहतायत मला

काल बहुदा माझाच विषय होता

विनय माझ्याकडे बघून सांगत होता

फोनवर कुणाशीतरी बोलत होता

काय असेल कुणास ठाऊक

आतातर कुणी जवळपास येत नाही

दुपारी पत्नी मला कसली तरी गोळी देते

मी म्हणतो तिला, कशाला आता हे

तिला माझी काळजी असते म्हणे

मी विचारतो तिला, 

कुणी दिवसभरात दिसलं का

त्या रस्त्यावरून कुणीतरी गेलं का?

दोनेक दिवस तसेच गेलेले

रस्ता तसाच घटका मोजीत बसलेला

आता तर मला उठतादेखील येत नाही

त्यानंतर सगळं धूसर होत गेलेलं

मी पत्नीला हाक मारतोय पण

माझा आवाज मलाच ऐकू येत नाही

त्यानंतर काहीच आठवत नाही

पण एक रस्ता मात्र स्पष्ट दिसतोय

निळसर रस्ता, वळणदार झालेला

वर उंचावर कुठेतरी लांब जाणारा रस्ता

आणि मार्गात कसले तरी

छान छान पांढरे पुंजके कापसासारखे

पण असं काय होतंय? 

मी चालतोय खरा, पण ...पण

पण अधांतरी का चालतोय?

हेही वाचा- 

वो तो है सटकेला!

एक प्रवास अमिताभचा आणि आपलाही!