कोरोना महामारीनंतर लोकांमध्ये मानसिक आरोग्याबाबत जागरूकता वाढली असली तरी आजही अनेक लोक मानसिक समस्या गांभीर्याने घेत नाहीत. शहरी भागात तसेच ग्रामीण भागात मानसिक आरोग्याबाबत लोकांमध्ये जागरूकता कमी आहे, ज्यामुळे काही वेळा चुकीचे परिणाम होतात.

योग्य माहिती नसल्यामुळे अनेक वेळा लोक मानसिक आरोग्याशी संबंधित समस्यांकडे दुर्लक्ष करतात. ग्रामीण भागात मूलभूत आरोग्य सुविधांच्या अभावामुळे लोकांना मानसिक समस्यांची खरी स्थिती कळत नाही किंवा त्यांच्यावर योग्य उपचारही होत नाहीत.

ॲपद्वारे तुमची मानसिक स्थिती जाणून घ्या

मानसिक आरोग्य लक्षात घेऊन, केईएम हॉस्पिटल, परळ येथील मानसोपचार विभागाच्या प्राध्यापिका डॉ. नीना सावंत यांनी असेच एक ॲप तयार केले आहे, जे लोकांच्या मानसिक आरोग्याविषयी सद्य माहिती तेही मोफत देणार आहे. सक्षम मेंटल वेलनेस ॲप व्यक्तींना मानसिक आरोग्य मूल्यांकनात मदत करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. सध्या हे ॲप गुगल प्ले स्टोअरवर उपलब्ध आहे.

हे ॲप वापरून तुम्ही तुमच्या मानसिक आरोग्याची सद्यस्थिती जाणून घेऊ शकता. यासोबतच तुम्हाला हे देखील कळेल की तुम्ही अशा मानसिक तणावातून किंवा आजारातून जात आहात ज्याची तुम्हाला माहिती नाही किंवा ज्याकडे तुम्ही दुर्लक्ष करत आहात.

मानसिक आजाराने ग्रस्त 75-80% लोक डॉक्टर/रुग्णालयात पोहोचत नाहीत.

डॉ. नीना सावंत या इंडियन सायकियाट्रिक सोसायटी वेस्टर्न झोन (IPSWZB) च्या अध्यक्षाही आहेत. मानसोपचार उपचारातील तिचा 30 वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव सांगताना डॉ. नीना सावंत म्हणाल्या की, “आजही बरेच लोक त्यांच्या मानसिक स्थितीबद्दल गंभीर नसतात, मी क्वचितच एखादा रुग्ण थेट आमच्याकडे उपचारासाठी येताना पाहिले आहे, जेव्हा मानसिक ताण किंवा आजार खूप वाढतात तेव्हा रुग्ण आमच्याकडे येतात.

डॉ. नी सावंत पुढे म्हणाल्या,   

तणाव आणि त्यासंबंधित आजारांबद्दल लोकांमध्ये फारच कमी जागरुकता आहे, मानसिक आरोग्याविषयी जागरूकता निर्माण करणे महत्त्वाचे आहे, जे आम्हाला कोरोना महामारीच्या काळात अधिक जाणवले, राष्ट्रीय आरोग्य सर्वेक्षणानुसार, मानसिक आजाराने ग्रस्त लोकांची संख्या वाढली आहे. यात वाढ झाली आहे, मानसिक आजाराने ग्रस्त 75-80% लोक डॉक्टर/रुग्णालयापर्यंत पोहोचत नाहीत.

ग्रामीण भागातील लोकांना अधिक फायदा

डॉ.नीना सावंत पुढे म्हणाल्या की, "ग्रामीण भागात परिस्थिती आणखी वाईट आहे, कमी जागरूकता आणि पैशांच्या कमतरतेमुळे, लोक मानसिक आरोग्य गांभीर्याने घेत नाहीत किंवा ते योग्य वेळी उपचारही करत नाहीत, तसेच ग्रामीण भागात आरोग्य सुविधांच्या पायाभूत सुविधांचा अभाव आहे. लोक ग्रामीण भागात राहणाऱ्यांना योग्य उपचार मिळू शकत नाहीत, या ॲपचा वापर करून ग्रामीण भागात राहणाऱ्या लोकांना त्यांच्या मानसिक आरोग्याच्या सद्यस्थितीची अचूक माहिती मोफत मिळू शकते.

डॉ. नीना सावंत म्हणतात, “आम्ही हे ॲप लोकप्रिय करण्यासाठी राज्य आरोग्य विभाग आणि आशा वर्कर्ससोबत काम करण्याचा विचार करत आहोत आणि लोकांमध्ये ॲप आणि मानसिक आरोग्याविषयी जागरुकता पसरवण्यासाठी इंडियन सायकियाट्रिक सोसायटी सोबत वेस्टर्नच्या प्लॅटफॉर्मचाही वापर करू.

ॲप मराठी, इंग्रजी आणि हिंदीमध्ये आहे

अधिकाधिक लोकांना या ॲपचा वापर करून त्यांच्या मानसिक आरोग्याविषयी अचूक माहिती मिळावी, यासाठी हे ॲप वापरण्यासाठी पूर्णपणे मोफत ठेवण्यात आले आहे. हे ॲप मराठी, इंग्रजी आणि हिंदी अशा तीन भाषांमध्ये बनवण्यात आले आहे. समाजातील मानसिक आजार साक्षरता सुधारणे आणि प्रत्येक व्यक्तीला त्यांच्या मानसिक आजाराच्या स्थितीची जाणीव करून देणे हे ॲपचे उद्दिष्ट आहे.

हेही वाचा

मुंबई हायकोर्टाकडून ठाणे पालिकेला त्यांच्या रुग्णालयात मोफत वैद्यकीय सेवा पुरविण्याचे आदेश

केईएम रुग्णालयात यकृत प्रत्यारोपण सुविधा पुन्हा सुरू होणार