गेल्या तीन दशकांमध्ये मागणी नसल्याने आणि जास्त किमतींमुळे मुंबई महानगर प्रदेशात (MMR) नवीन जलवाहतूक मार्ग बंद पडले आहेत.
तरीही राज्य सरकार येत्या नवी मुंबई (navi mumbai) आंतरराष्ट्रीय विमानतळाशी (NMAI) जोडणाऱ्या चार मार्गांसह 10 नवीन मार्ग सुरू करण्यास उत्सुक आहे.
रस्ते वाहतूक कोंडी कमी करण्यासाठी आणि किनारी वाहतुकीची आर्थिक क्षमता मजबूत करण्यासाठी जल प्रवासाची सुविधा निर्माण करण्याच्या उद्देशाने हा उपक्रम राबविला जात आहे, असे राज्यातील लहान बंदरे आणि सागरी वाहतुकीचे नियमन करणाऱ्या महाराष्ट्र सागरी मंडळाच्या (MMB) अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
कोची आणि आसपासच्या परिसरात जलवाहतूक सेवा चालवणारी कोची वॉटर मेट्रो 10 प्रस्तावित मार्गांवर सविस्तर प्रकल्प अहवाल (DPR) तयार करेल, असे एमएमबीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी प्रदीप पी यांनी सांगितले.
"प्रस्तावित मार्गांचा अभ्यास करण्यासाठी आम्ही दोन वेळा संस्थांकडून निविदा मागवल्या होत्या. दोन्ही वेळा, कोची वॉटर मेट्रो एकमेव बोली लावणारा होता. आम्ही मंगळवारी त्यांची नियुक्ती प्रक्रिया करू शकतो," असे प्रदीप पी यांनी हिंदुस्तान टाईम्सला सांगितले.
एमएमबी अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, सल्लागाराला प्रस्तावित जेट्टींभोवतीच्या प्रभावाचे क्षेत्र समजून घेण्यासाठी बोर्डिंग आणि प्रभाव क्षेत्रातील भोगवटा सर्वेक्षण, प्रवास मागणी विश्लेषण, टर्मिनल सुविधा नियोजन आणि टर्मिनल्ससाठी संकल्पना डिझाइनसह अनेक अभ्यास करावे लागतील.
"सिडनी, न्यू यॉर्क, सॅन फ्रान्सिस्को, बँकॉक आणि इस्तंबूल सारख्या शहरांप्रमाणेच एकात्मिक, प्रवाशांना अनुकूल जलवाहतूक व्यवस्था निर्माण करणे हे उद्दिष्ट आहे," असे एका अधिकाऱ्याने सांगितले. 10 नवीन मार्गांवरील डीपीआर 21 चालू मार्गांवरील सेवा अपग्रेड करण्यास देखील मदत करेल, असे अधिकाऱ्याने सांगितले.
एमएमबीच्या म्हणण्यानुसार, एमएमआरमध्ये सध्या 21 मार्गांवर जलवाहतूक सेवा कार्यरत आहेत. हे सर्व मार्ग अनेक दशकांपासून कार्यरत आहेत आणि जेट्टींभोवती असलेल्या स्थानिक लोकसंख्येला मोठ्या प्रमाणात सेवा देतात, असे एमएमबी अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
1992-93 मध्ये, दमानी शिपिंगला गेटवे ऑफ इंडिया आणि नवी मुंबई दरम्यान तसेच पश्चिम किनाऱ्यावर, जुहू बीच आणि गिरगाव चौपाटी दरम्यान हॉवरक्राफ्ट सेवा चालविण्यासाठी नियुक्त करण्यात आले. जास्त भाडेवाढीमुळे दोन्ही मार्ग बंद करण्यात आले.
त्यानंतरच्या दशकांमध्ये जलवाहतुकीसाठी अनेक निविदा काढण्यात आल्या परंतु बहुतेक निविदा प्रत्यक्षात आल्या नाहीत. 2003 मध्ये, महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळाने शहराच्या पश्चिम किनाऱ्यावर जलवाहतूक सेवा चालविण्यासाठी सत्यगिरी शिपिंगची नियुक्ती केली.
2010 मध्ये, नरिमन पॉइंट आणि बोरिवली (borivali) दरम्यान जलवाहतूक सेवा चालविण्यासाठी प्रतिभा इंडस्ट्रीजची नियुक्ती करण्यात आली आणि 2015 मध्ये, बेलापूर आणि नेरुळ दरम्यान फेरी सेवा चालविण्यासाठी निविदा काढण्यात आल्या. सर्व प्रकरणांमध्ये, कोणतेही फेरी चालवण्यात न आल्याने करार रद्द करण्यात आले.
मार्च 2020 मध्ये न्यू फेरी व्हार्फ आणि मांडवा दरम्यान रो-पॅक्स सेवा सुरू करण्यात आली, जी आजपर्यंत यशस्वीरित्या सुरू आहे. कोविड आजारानंतर लगेचच गेटवे ऑफ इंडिया आणि बेलापूर दरम्यान फेरी सुरू करण्यात आल्या होत्या, परंतु शेवटच्या मैलापर्यंत कनेक्टिव्हिटी आणि कमी प्रवासी संख्येच्या समस्यांमुळे काही महिन्यांनंतर त्या बंद करण्यात आल्या.
Share
Tweet
